501 - Ebu
Eyyub (radiyallahu anh) anlatmistir ki: "Kendisinin bir hucresi vardi ve
icinde hurma bulunuyordu. Buraya bir gulyabani (cin) dadanmis gelip hurmadan
aliyordu. Bu durumu Resulullah (aleyhissalatu vesselam)'a acti. Resulullah
(aleyhissalatu vesselam) kendisine "Git, tekrar gorecek olursan
"Allah'in adiyla, Resulullah (aleyhissalatu vesselam)'a icabet et"
dersin" buyurdu.
Ebu Eyyub der
ki: (Bekledim, tekrar gelince) yakaladim. Ancak, bir daha gelmeyecegine dair
yemin etti, ben de saliverdim. Sonra Resulullah (aleyhissalatu vesselam)'la
karsilastigimda Resulullah (aleyhissalatu vesselam): "Esirin ne
oldu?" diye sordu. Ben: "Bir daha gelmeyecegine dair yemin etti (ben
de biraktim)" dedim. Resulullah (aleyhissalatu vesselam): "O yalan
soylemis, o yalana aliskindir" buyurdu.
Ebu Eyyub,
bir baska sefer yine geldigini, yakalayinca gelmeyecegine dair yine yemin
ettigini, yemini uzerine saliverdigini anlatir. Resulullah (aleyhissalatu
vesselam) tekrar: "Esirin ne oldu?" diye sorar. "Gelmeyecegine
dair yemin edince biraktim" der. Resulullah (aleyhissalatu vesselam):
"Yalan soylemis, o zaten yalana aliskindir" buyurur.
Ebu eyyub
(radiyallahu anh) ucuncu sefer yine yakalar ve: "Bu sefer seni
birakmayacagim, mutlaka Resulullah (aleyhissalatu vesselam)'a kadar
goturecegim" der. Bunun uzerine cin: "(Dinle beni) sana muhim bir sey
hatirlatacagim: Ayet'u'l-Kursi varya onu evinde oku. O takdirde sana hic ne
seytan ne baskasi yaklasamaz" der. (Ebu Eyyub yine salar) ve Hz. Peygamber
(aleyhissalatu vesselam)'e gelir. Resulullah (aleyhissalatu vesselam):
"Esirin ne oldu?" diye sorar. Olup biteni haber verince:
"(Hayret), yalanci oldugu halde bu sefer dogruyu soylemis"
buyurur."
Tirmizi,
Sevabu'l-Kur'an 3, (2883).
502 - Ibnu
Abbas (radiyallahu anhuma) anlatiyor: "Dinde zorlama yoktur" (Bakara
256) ayeti Ensar hakkinda inmistir. Soyle ki: Medine'de cocugu yasamayip olen
kadinlar, "cocugum yasarsa Yahudi dini uzerine yetistirecegim" diye
adakta bulunurdu. Benu Nadir Yahudileri Medine'den suruldukleri vakit, bunlar
arasinda Yahudilestirilmis cok sayida Ensar cocugu vardi. Ensariler:
"Cocuklarimizi onlara terketmeyiz" dediler. Bunun uzerine Cenab-i
Hakk: "Dinde zorlama yoktur, artik iman ile kufur apacik meydana
cikmistir..." (Bakara) ayetini inzal buyurdu."
Ebu Davud,
Cihad 126, (2682).
503 - Ebu
Hureyre (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam)
buyurdular ki: "Hz. Ibrahim (aleyhisselam)'in su sozleriyle ifade ettigi
supheyi yasamaya biz ondan daha layikiz: "Ey Rabbim oluleri nasil
diriltecegini bana goster" demis, (Allah: "Buna) inanmadin mi yoksa"
demis, o da: "Inandim, fakat kalbimin, (gozumle gorerek) yatismasi icin
(istedim, diye) soylemisti." (Bakara, 260).
Allah, Lut
(aleyhisselam)'a rahmetini bol kilsin, aslinda o cok muhkem bir kaleye
siginmisti.
Eger, Hz.
Yusuf (aleyhisselam)'un kaldigi muddetce hapiste ben kalsaydim, davete icabet
ederdim."
Buhari,
Enbiya 11, 15, 19, Tefsir, Yusuf 5, Ta'bir 9; Muslim, Iman 238, (151), Fedail
152, (151); Tirmizi, Tefsir, Yusuf 12, (3115).
504 -
Tirmizi'nin bir rivayetinde Hz. Yusuf'la ilgili olarak Resulullah (aleyhissalatu
vesselam) soyle buyurmustur: "Kerim oglu Kerim oglu Kerim oglu Kerim;
Ibrahimoglu Ishakoglu Yakuboglu Yusuf'tur.
Ve ilave
etti: "Sayet, hapiste onun yerine ben yatmis olsaydim da, sonunda bana
elci gelseydi, cikma hususunda hemen cevap verirdim." Resulullah
(aleyhissalatu vesselam) arkadan su ayeti okudu: "Kendisine elci gelince,
"Efendine don de ellerini kesen o kadinlarin zoru neydi kendisine
sor" dedi.
Resulullah
(aleyhissalatu vesselam) devamla sunu soyledi: "Allah Teala'nin rahmeti
Lut'a olsun, o aslinda cok saglam bir kaleye siginmisti. Allah ondan sonra, her
peygamberi kavminden kalabalik bir ceaat icinde gonderdi."
Tirmizi,
Tefsir, Yusuf, (3115).
505 - Ubeyd
Ibnu Umayr anlatiyor: "Omer Ibnu'l-Hattab (radiyallahu anh) Resulullah
(aleyhissalatu vesselam)'in ashabina sordu. "Su ayet kimin hakkinda nazil
olmustur?
"Sizden
herhangi biri arzu edermi ki, hurmalardan, uzumlerden kendisinin bir bahcesi
olsun, altindan irmaklar aksin, orada kendisinin her cesit meyveleri bulunsun.
Fakat ona ihtiyarlik coksun, acizve kucuk cocuklari da olsun, derken o bahceye
icinde bir ates bulunan bir bora isabet etsin de o, yaniversin? (Bakara, 266).
Cemaat:
"Allah ve Resulu daha iyi bilir" cevabini verdi. Hz. Omer
(radiyallahu anh) bu cevaba kizdi ve: "Biliyoruz veya bilmiyoruz"
deyin dedi.
Bunun uzerine
Ibnu Abbas (radiyallahu anhuma): "Bu hususta icimden bir seyler geciyor ey
muminlerin emiri" dedi. Hz. Omer (radiyallahu anh) ona: "Ey
kardesimin oglu soyle onu, kendini kucuk gorme" dedi. Ibnu Abbas:
"Bu, bir is icin misal olarak verilmistir" deyince Hz. Omer:
"Hangi is icin?" diye tekrar etti. Ibnu Abbas da: "Zengin bir
kimsenin isi icin, oyle ki bu zengin Allah'a kulluk ve itaatini yerine
getiriyordu. Sonra Allah ona seytani gonderdi. (Zengin onun igvasina kapilarak
gunahlar esledi ve sonunda butun (salih) amellerini batirdi."
Buhari,
Tefsir, Bakara 47.
506 - Bera
(radiyallahu anh): "Igrenmeden alamayacaginiz pis seyleri vermeye
kalkmayin..." (Bakara, 267) mealindeki ayet biz ensarlar hakkinda
indi" dedi ve anlatti: "Biz hurma yetistiren kimselerdik. Herkes,
hurmasindan az veya cok olusuna gore tasadduk ederdi. Bu cumleden olarak, kisi
bir iki hurma salkimi getirir onu mescide asardi. Mescidde kalan Ehl-i
Suffa'nin yiyecegi yoktu. Bunlardan biri aciktigi zaman, salkima gelir,
sopasiyla vurur, ondan bir miktar hurma dusurur ve yerdi. Hayri
dusunmeyenlerden bazilari, icerisinde kalitesiz hurmalarin cokca bulundugu
salkimlardan, bazilari kirik adi salkimlardan getirip asiyordu. Bunun uzerine
Cenab-i Hakk su ayeti indirdi: "Ey iman edenler: Kazandiklarinizin
temizlerinden ve size yerden cikardiklarimizdan sarfedin; igrenmeden alamiyacaginiz
pis seyleri vermeye kalkmayin. Allah'in mustagni ve ovulmeye layik oldugunu
bilin." Resulullah (aleyhissalatu vesselam) ayeti soyle aciklar:
"Sizden biri, sadaka olarak verdigi seyin benzeri, kendisine verildigi
takdirde onu istemeye istemeye, utanarak alacagi seyden almamasina dikkat
etsin." Ibnu Abbas der ki: "Bundan sonra hepimiz, sahib oldugumuz
seylerin iyilerinden verir olduk."
Hadisi,
Tirmizi rivayet eder ve sahih oldugunu belirtir. (Tefsir, (2990). Hadisi Ibnu
Mace, Zekat'in 19, (1822) babinda kaydeder.
507 - Ibnu
Mes'ud (radiyallahu anh) anlatiyor: "Resulullah (aleyhissalatu vesselam)
buyurdular ki: "Seytan da, melek de insanogluna sokularak onun kalbine
birtakim seyler atarlar. Seytanin isi kotuluge cagirmak, sonu fena ve zararli
olan seylere tesvik etmek ve hakki yalanlamak, haktan uzaklastirmaktir. Melegin
isi hak ve hayra, iyilige cagirmak ve kotulukten uzaklastirmaktir. Kim icinde
hakka, hayira, iyilige cagiran bir ses duyarsa bilsin ki bu Allah'tandir ve
hemen Allahu Teala'ya hamdetsin. Kim de icinde serr ve inkara cagiran bir
fisilti duyarsa ondan uzaklassin ve hemen seytandan Allah'a siginsin."
Resulullah (aleyhissalatu vesselam) bu sozlerine su mealdeki ayeti ekledi:
"Seytan sizi fakir olacaksiniz diye korkutur, size cimriligi emreder.."
(Bakara 268).
Tirmizi,
Tefsir, (2991).
508 - Mervan
el-Esfar'in anlattigina gore, Abdullah Ibnu Omer (radiyallahu anhuma):
"..Icinizdekini aciklasaniz da gizleseniz de Allah sizi onunla hesaba
ceker ve diledigini bagislar, diledigine azab eder, Allah her seye
kadirdir." (Bakara 284) ayetinin muteakip ayet tarafindan neshedildigini
soylemistir."
Buhari,
Tefsir, Bakara 54, 55.
509 - Ebu
Hureyre (radiyallahu anh) anlatiyor: "Cenab-i Hakk'in su mealdeki sozu
nazil olunca: "Icinizdekini aciklasaniz da gizleseniz de Allah sizi onunla
hesaba ceker ve diledigini bagislar, diledigine azab eder..." (Bakar, 284)
bu ihbar Sahabe (radiyallahu anhuma)'ye cok agir geldi. Resulullah
(aleyhissalatu vesselam)'a geldiler, diz cokup oturdular ve dediler ki:
"Ey Allah'in elcisi, bize yapabilecegimiz isler emredildi: Namaz, oruc,
cihad ve sadaka, bunlari yapiyoruz. Ama Cenab-i Hakk sana su ayeti inzal
buyurdu. Onu yerine getirmemiz mumkun degil." Resulullah (aleyhissalatu
vesselam) onlara: "Yani sizler de sizden onceki Yahudi ve Hiristiyanlar
gibi "dinledik ama itaat etmiyoruz" mu demek istiyorsunuz? Hayir oyle
degil soyle deyin: "Isittik itaat ettik. Ey Rabbimiz affini dileriz, donus
Sana'dir." Cemaat bunu okuyup, dilleri ona alisinca, bir muddet sonra
Cenab-i Hakk su vahyi inzal buyurdu: "Peygamber ve inananlar O'na
Rabbi'nden indirilene inandi. Hepsi Allah'a, meleklerine, kitaplarina,
peygamberlerine inandi. "Peygamberleri arasinda hicbirini ayirdetmeyiz,
isittik, itaat ettik, Rabbimiz! Affini dileriz, donus sanadir"
dediler" (Bakara 285).
Ashab bunu
yapinca Allah, onceki ayeti neshetti ve su ayeti inzal buyurdu: "Allah
kisiye ancak gucunun yetecegi kadar yukler; kazandigi iyilik lehine, ettigi
kotuluk de aleyhinedir. Rabbimiz! Eger unutacak veya yanilacak olursak bizi
sorumlu tutma. (Resulullah bu duayi yapinca Allah Teala hazretleri: Pekala,
yaptim buyurmustur). Rabbimiz bizden oncekilere yukledigin gibi bize de agir
yuk yukleme! (Allah Teala hazretleri: Pekiyi buyurmustur). Rabbimiz! Bize
gucumuzun yetmiyecegi seyi tasitma (Rabb Teala hazretleri: Pekiyi dedi). Bizi
affet, bizi bagisla, bize aci. Sen Mevlamizsin, kafirlere karsi bize yardim et
(Rabb Teala buna da Pekiyi demistir).
Muslim, Iman
199, (125).
510 - Ebu
Hureyre (radiyallahu anh) anlatiyor: Hz. Peygamber (aleyhissalatu vesselam)
buyurdular ki: "Allah Teala, ummetim, icinden gecen fena seylerle amel
etmedikce veya onu konusmadikca o sey yuzunden ummetimi hesaba
cekmeyecektir."
Buhari, Eyman
Ve'n-Nuzur 15, Itk 6, Talak 11; Muslim, Iman 201, (127); Ebu Davud, Talak 15,
(2209); Nesai, Talak 22 (6, 156); Tirmizi, Talak 8, (1183); Ibnu Mace, Talak
14, (2540).
Kütüb-i Sitte, İslam dininin en önemli iki kaynağından biri niteliğindeki sünnet
malzemesini meydana getiren ve en sahih (güvenilir) hadislerden oluşan altı
hadis kitabına verilen genel isimdir. Söz konusu bu altı kitap Kur’ân-ı
Kerim’den sonra en sahih kitaplar olarak kabul edilen Buharî ile Müslim’in
Câmiu’s-Sahîh adlı eserleri ile Ebû Davud, Tirmizî, Nesai ve İbn
Mace’nin sünen türündeki eserlerinden ibarettir.Kütüb-i Sitte, Arapça
“kitaplar” manasına gelen “kütüb” kelimesiyle “altı” manasına gelen “sitte”
kelimesinden meydana gelmiş bir tabir olup, “altı kitap” anlamındadır.
.
